آشنایی با علائم و عوارض پوست حساس

مراقبت از پوست حساس می‌تواند چالش سختی باشد و انتخاب محصول برای چنین پوست‌هایی مثل پرتاب تاس است! با یک گام اشتباه ممکن است وضعیت پوست شما به کلی دگرگون شده و عوارض و علائم ناخوشایندی را تجربه کنید. در این مطلب هر آنچه باید درباره پوست حساس بدانید را به همراه نکاتی برای مراقبت از این نوع پوست و پیشگیری از بروز علائم ناخوشایند به شما خواهیم گفت.

پوست حساس چیست؟

با توجه به طیف وسیع علائم و نشانه‌های پوست حساس، این مشکل برای همه به یک صورت جلوه نمی‌کند. شدت این مسئله می‌تواند از کم تا بسیار شدید باشد. همچنین ممکن است این مسئله هر از گاهی به صورت یکسری التهاب خود را نشان دهد یا اینکه تبدیل به یک حساسیت پایدارتر و همیشگی شود.

اگر متوجه شدید که پوست شما هم در اثر تماس با عوامل محیطی مثل خورشید، باد، آلودگی و یا محصولات موضعی مثل لوسیون‌ها یا عطرها تحریک می‌شود، ممکن است پوست حساسی داشته باشید. به گفته Josie Barton متخصص زیبایی: “پوست حساس به پوستی گفته می‌شود که دائماً در اثر برخورد با عواملی که معمولاً پوست معمولی به آنها واکنش نشان نمی‌دهد، علائم ناخوشایندی مثل گرما، سوزش و سوزن سوزن شدن را تجربه می‌کند.”

مقایسه حساسیت تحریکی با حساسیت آلرژیک

به گفته دکتر هومن خراسانی، متخصص پوست و جراح زیبایی دو نوع حساسیت پوستی وجود دارد یعنی حساسیت تحریکی و حساسیت آلرژیک.

به گفته دکتر خراسانی: “حساسیت تحریکی، به چیزهایی گفته می‌شود که پوست همه را تحریک می‌کنند و مستقل از سیستم ایمنی بدن هستند. گرچه بیشتر پوست‌ها به عوامل محرک واکنش نشان می‌دهند اما پوست حساس واکنش شدیدتری را تجربه می‌کند.” این علائم می‌توانند شامل خارش، قرمزی، خشکی، سوزش، راش یا جوش باشند. اما حساسیت آلرژیک به سیستم ایمنی بدن بستگی دارد و نیاز دارد که قبلاً در معرض تماس با یک آلرژن قرار گرفته باشید. از آنجایی که حساسیت آلرژیک مربوط به سیستم ایمنی خاص بدن هر فرد است، بر خلاف حساسیت تحریکی فقط عده خاصی آن را تجربه می‌کنند.

صرف نظر از دلیل، پوست حساس یک نوع پوست است که در اثر استعداد ژنتیکی به حساسیت و تحریک ایجاد می‌شود. همچنین پوست حساس یکی از علائم رایج وضعیت‌های ژنتیکی مثل پسوریازیس، اگزما و روزاسه است. نمی‌توانید نوع پوستتان را تغییر دهید اما می‌توانید روتین مراقبت پوست و عادات روزانه خودتان را طوری تنظیم کنید که به مدیریت علائم پوست حساس کمک کنند.

چگونه پوست حساس را از پوست تحریک شده تشخیص دهیم؟

یکی دیگر از نکات مهم برای پوست حساس تشخیص این مسئله است که آیا پوست شما واقعاً حساس است یا تحریک شده است. پوست حساس یک نوع پوست است که مشخصه اصلی آن تحریک پوست است که به مرور زمان در اثر عوامل محیطی و سبک زندگی ایجاد می‌شوند. به گفته سایت Skincare by Alana “آلودگی هوا، استرس و مصرف الکل از جمله عوامل مهم تأثیرگذار بر حساسیت پوست هستند.” برخلاف پوست حساس، علائم پوست تحریک شده را می‌توان به مرور زمان و با استفاده از محصولات مراقبتی هدفمند و تغییر سبک زندگی بهبود بخشید.

پوست حساس و تحریک شده هر دو یک وضعیت مشترک دارند یعنی اینکه سد لیپیدی آنها به خطر افتاده است. سد لیپیدی پوست، به لایه بیرونی پرچرب و حفاظت کننده از پوست گفته می‌شود که دو عملکرد اصلی دارد: نگه داشتن آب و دفع عوامل تنش آفرین بیرونی مثل اشعه یووی، مواد شیمیایی و آلودگی. به گفته Emily Newsom متخصص پوست “سد پوستی به نوعی مثل یک دیوار آجری تشکیل شده از سلول‌های پوستی است که بین آنها ملات قرار دارد.” در پوست‌های حساس یا تحریک شده، این ملات تضعیف شده و نفوذپذیری بیشتری دارد. وقتی که یک ماده حساسیت زا از این سد چربی عبور کند، سیستم ایمنی بدن یک واکنش التهابی ایجاد می‌کند. این واکنش – که مشخصه آن قرمزی، درد و خارش است – همان وضعیتی است که به صورت حساسیت تجربه می‌کنید.

علائم و نشانه‌های پوست حساس

علائم و نشانه‌های پوست‌های حساس و تحریک شده به هم شباهت دارد اما اغلب اوقات علائم پوست تحریک شده پس از بازسازی سد چربی پوست از بین می‌رود در حالی که علائم پوست حساس ماندگارتر است. هر دو نوع پوست علائم مختلفی از خود بروز می‌دهند که ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت پس از تماس با یک محرک محیطی یا ماده خاص نمایان شوند. علائم پوست حساس عبارتند از:

1. قرمزی

به گفته سایت Everyday Health: ” چه صورت شما پس از شستشو و چه صرفاً در اثر تماس با یک نسیم خنک قرمز می‌شود، این تمایل به برافروختگی نشان دهنده به خطر افتادن عملکرد سد دفاعی پوستی است.” این قرمزی به دلیل واکنش التهابی سیستم ایمنی بدن ایجاد می‌شود و در تلاش برای بهبود وضعیت، خون به سطح پوست حساس شما هجوم می‌آورد.

2. استعداد جوش و راش

وقتی پوست حساس در معرض تماس با یک محرک قرار می‌گیرد، معمولاً با بثورات قرمز، پوسته پوسته یا ناهموار واکنش نشان می‌دهد. به گفته سایت Healthgrades به خصوص این مسئله برای محصولات موضعی مثل سرم‌های پوستی و مرطوب کننده‌ها که قرار است روی پوست باقی بماند و شسته نمی‌شوند، صدق می‌کند.

3. خارش

علاوه بر جوش و التهاب، پوست حساس زیاد چار خارش می‌شود – به خصوص پس از شستشو با محصولات حاوی مواد شیمیایی قوی یا عطرهای مصنوعی. معمولاً این خارش با خشکی و از دست رفتن آّب پوست همراه است که می‌تواند احساس خشکی شدید در پوست ایجاد کند.

4. سوزش پوست در اثر تماس با محصولات زیبایی

اگر اکثر محصولات پوستی مورد استفاده تان باعث ایجاد سوزش یا قرمزی می‌شوند، پوست شما حساس است. از آنجایی که سد چربی پوست شکسته شده، عطرها و مواد فعال راحت تر و عمیق تر به پوست نفوذ کرده و احساس سوزش و سوزن سوزن شدن در پوست ایجاد می‌کنند.

5. واکنش به مواد عطری

به گفته متخصصان پوست، واکنش به مواد عطری یکی از مهم ترین مشخصه‌های حساسیت و تحریک پذیری پوست است. بسیاری از محصولات مصرفی از محصولات مراقبت شخصی گرفته تا پودرهای لباسشویی حاوی مواد معطری هستند که می‌توانند باعث ایجاد واکنش در پوست‌های حساس شوند.